nonilfenol

Environmental Working Group’un başkanı Ken Cook, yaptığı bir konuşmada damarlarında 200’den fazla sentetik kimyasal bulunan 10 Amerikalı’dan hararetle bahsetmiş. Söz konusu kimyasalların arasında, 30 yıl önce yasaklanmış olan leke çıkarıcılar, alevlenme geciktiriciler ve tarım ilaçları da bulunuyormuş. Zehirli atıklarla ilgili halkı bilinçlendirmeyi amaçlayan Cook’un ifadesine göre, bu kimyasallar, bu insanların soludukları havadan, içtikleri sudan ya da yedikleri yiyeceklerden gelmiyormuş. Sizce Cook nasıl bu kadar emin konuşuyor?

Sıradaki zararlı kimyasal, "kadınlaştıran kimyasal" olarak da bilinen nonilfenol etoksilat (NFE). NFE, tıpkı SLS ve SLES gibi, çamaşır deterjanlarında kullanılan ucuz bir sürfaktan.Ancak vücudumuzda SLS ve SLES’den biraz farklı bir etki gösteriyor: Vücudumuz, bu kimyasalla, bir kadınlık hormonu olan östrojeni birbirinden ayırt edemiyor. Dolayısıyla endokrin sistemini bozucu bir etkisi var.

Çevre kirliliği deyince çoğumuzun aklına doğadaki kirlilik geliyor. Oysa hepimiz zamanımızın büyük kısmını, iyi havalandırılmayan kapalı mekânlarda geçiriyoruz. EPA verilerine göre, zehirli evsel ürünlerden dolayı ortalama bir evin içindeki hava, dışarıdaki havaya göre 2–5 kat daha kirli. Kapalı mekânlarda hava kalitesini olumsuz etkileyen ve genellikle bilmeden kendimizi gün boyu maruz bıraktığımız evsel ürünlerden en önemlisi de, geçtiğimiz ay bolca ele aldığımız çamaşır deterjanları.

Çamaşırlarımızı yıkadığımız deterjanların pek masum şeyler olmadığını az çok biliyoruz. Peki daha yeni satın alınmış bir giysi acaba ne kadar "kirli"? Greenpeace'in "Kirli Çamaşırlar" raporlarına göre kimyasal açıdan en kirli giyim markalarından bazıları şöyle: Abercrombie & Fitch, Adidas, Calvin Klein, Converse, G-Star RAW, H&M, Kappa, Lacoste, Li Ning, Nike, Puma, Ralph Lauren ve Uniqlo...

Exeter Üniversitesi ile University College London’a (UCL) bağlı araştırmacıların türettiği bir zebra balığı, çevresel östrojenlere (hormon bozucu kimyasallara) tâbi tutulduğunda, kimyasalların etkilediği bölgeleri fosforlu yeşil renkte parlamaya başlıyor. Araştırma sayesinde ilk kez bu kimyasalların vücut üzerindeki etkileri gerçek zamanlı olarak izlenebiliyor. Kimyasalların çoğu, balığın vücuduna girdikten bir süre sonra karaciğerin parlamasına yol açıyor. Ancak BPA kalpte aynı etkiyi yaratıyor...

Evinizi zararlı kimyasallardan arındırmak istiyor, ama nereden başlayacağınızı bilemiyor musunuz? Çoğumuz her gün kullandığımız maddelerin zararlı kimyasallar içerdiğini biliyoruz, ama “Hangisi en kötüsü?” sorusuna yanıt bulamıyoruz. Silent Spring Enstitüsü’ne bağlı araştırmacılar, 200’den fazla ürünü kapsayan bir araştırma yaparak tam da bu sorunun yanıtını bulmaya çalıştılar. Araştırmanın sonucunda, en çok tehlikeli kimyasal içeren üç ana ürün grubu ortaya çıktı...