Yaz bir kez daha geldi. Environmental Working Group’un 2013 Güneşten Koruyucu Ürünler Rehberi çıktı. Geçen yılki rehber yayımlandığında güneş kremleriyle ilgili 8 şaşırtıcı gerçekten söz etmiştik. Güneşten koruyucu ürünlerin cilt kanserinden koruduğu iddiasının şüpheli olduğunu -hatta bu kansere yakalanma riskini artırabileceğini-, D vitamini eksikliğine ve serbest radikallere davetiye çıkarabileceğini, yüksek koruma faktörlü ürünlerin daha etkin olmadığını ve çeşitli pazarlama hilelerini aktarmıştık.
Foto: Next Nature
Bu yıl incelenen SPF içeren cilt, dudak koruyucu ve makyaj ürünlerinin %25’i güvenli bulunmuş. Dörtte bir… Hâlâ düşük bir oran, ama geçen yıla göre ilerleme var.
EWG’nin bu yılki “Tatile Giderken Yanınıza Almayacaklarınız” listesi aşağıdakileri içeriyor:
1) Sprey Ürünler
Evet, özellikle kıpır kıpır çocuklarda kullanımları çok rahat… Ama solunmaları çok tehlikeli. Bu ürünleri kullanırken vücudunuzun bazı bölgelerini atlamak da çok kolay.
2013 güneş ürünü raporunda yer alan her dört plaj ve spor ürününden biri sprey halinde.
2) Çok Yüksek Koruma Faktörleri (SPF)
Bunlar cildinizin yanmasını engelleyebilir, ama UVA ışınlarının zararlı etkilerinden tamamen korumayabilir.
SPF, güneşten koruma faktörünü ifade etse de, burada kastedilen yalnızca cildi yakan UVB radyasyonudur -yani cildin derinliklerine nüfuz edip yaşlanmasına yol açan, bağışıklık sistemini baskılayan ve cilt kanserine sebep olabilen UVA ışınlarıyla ilgisi yoktur.
2013 güneş ürünü raporunda yer alan her yedi üründen biri, 50’nin üzerinde SPF’ye sahip. Bu yüksek koruma faktörleri insanların güneşte daha uzun süre kalmalarına yol açabiliyor. Bazı ülkelerde 50+ koruma faktörü kullanılamıyor.
3) Oksibenzon
Oksibenzon, cilde nüfuz edip kana karışabilen ve vücutta östrojen hormonunu taklit eden bir kimyasal madde. Alerjik tepkilere yol açabildiği gibi hormonal bozukluklara da sebep olabiliyor.
Bu yıl incelenen ürünlerin yaklaşık yarısı bu maddeyi içeriyor.
4) Pudra Ürünler
Yüzde ve saç derisinde kullanılmak üzere tasarlanan bu ürünler çok ufak çinko veya titanyum parçacıkları içeriyor. Bunlar solunarak akciğerlere gidebildiği gibi, titanyum dioksitin kanserojen olduğu düşünülüyor.
Anafikir: Soluma riski varsa satın almayın.
5) Retinil Palmitat
Yaşlanma karşıtı etkileri olan bir A vitamini… Ancak güneşe maruz kalmış cilde uygulandığında cilt tümörlerinin gelişimini hızlandırabiliyor. “Etken madde” bile olmayan bu maddenin güneşten koruyucu ürünlerde ne aradığı belli değil.
Bu yıl incelenen güneş ürünlerinin dörtte biri retinil palmitat içeriyor.
6) Böcek Kovucu Güneş Ürünleri
İki işlevi birleştiren bu ürünlerden kaçının. Böcekler genellikle güneşe maruz kalınan saatlerde aktif değiller. Ayrıca bu iki ürünün gerektirdiği sürülme sıklığı farklılık gösterebiliyor. Araştırmalar, bu iki ürün kategorisi bir arada kullanıdığında böcek kovucu maddelerin cilt tarafından daha fazla emildiğini gösteriyor.
7) Güneşten Koruyucu Mendiller
Bu ürünler artık pek kullanılmıyor, ama olur da denk gelirseniz, bunların yeterli güneş koruması sağlayıp sağlamadığı meçhul.
8) Bronzlaştırıcı Yağlar
Kısaca kötü bir fikir. Riskli davranışları teşvik eden ve güneş yanığı tehlikesi yaratan ürünler. Güneşten koruyucu maddeler içerseler bile bunların oranı belki de koruma sağlamayacak kadar düşük.
SPF 15’ten düşük ürünlerden ve çinko oksit veya avobenzon içermeyen ürünlerden kaçının.