Alevlenmeyi Geciktiren Maddeler Daha Ölümcül Yangınlara Yol Açabilir

Foto: inhabitots.com

Alevlenmeyi geciktiren kimyasalların zehirli olduğu söylesek herhalde şaşırmazsınız. Yine de üreticiler flame retardant diye bilinen bu maddeleri çocuk araba koltuklarında, çocuk giysilerinde, bebek şiltelerinde, hatta yiyeceklerde kullanmaya devam ediyorlar. Ancak yeni bir araştırma, bu kimyasalların yarardan çok zarar getirdiğini gösteriyor.

Araştırmacılar, bromür ve klorür içeren alevlenmeyi geciktirici maddelerin, yangın sırasında iki tür zehirli gaz çıkarttığını tespit etmiş. Yani alevlenmeyi geciktiren maddeler, yangının ilk aşamalarında daha geç alev aldıkları için bizi koruyor gibi gözükseler de, bir süre sonra bu özellikleri aleyhimize çalışıyor. Yangın hızlandıkça, dumana ek olarak zehirli gazlar da ortamı doldurmaya başlıyor.

Çalışmayı yürüten araştırmacılardan Anna Stec, İngiltere’nin Central Lancashire Üniversistesi’nde öğretim üyesi. Stec, bulgularını şu şekilde açıklıyor: “Yangın ortamında alevlenmeyi geciktirici kimyasalların bulunması, ortama salınan karbon monoksit ve hidrojen siyanür gazlarının artmasına neden oluyor.” National Fire Protection Association’a (Ulusal Yangın Güvenlik Kurumu) göre, yangında ölenlerin büyük çoğunluğu (%60 – 80) bu iki gazdan zehirlendikleri için ölüyorlar.

Araştırmacıların mercek altına yatırdıkları alevlenmeyi geciktirici maddelerden biri, bromürlü polistren. Yapılan deneyde, bu maddenin uygulandığı sentetik kumaşların, yangın anında maddeyi içermeyen kumaşlardan altı kat daha fazla hidrojen siyanür gazı saldığını keşfetmişler.

Alevlenmeyi geciktiren kimyasallarla ilgili tek sorun, yangın anında ölümcül olmaları değil. Temas ettiğimiz pek çok yüzeye uygulanan bu kimyasallar, cilt veya solunum yoluyla vücuda girebiliyor. Alevlenmeyi geciktirmek amacıyla yaygın olarak kullanılan poli bromürlü difenil eterler ve benzeri halojenli kimyasallar, sinir sistemi gelişiminde bozukluklara, üreme bozukluklarına, erken ergenliğe ve tiroid hormonu bozukluklarına yol açabiliyor.

Alevlenmeyi geciktiren kimyasalların, yangın çıkma ihtimalini azalttıkları bir gerçek; ancak yangın çıktıktan sonra yarardan çok zarar getirdikleri ve sırf yangın ânında değil, sürekli sağlığımızı tehdit ettikleri düşünülürse, bu maddeleri içermeyen ürünleri tercih etmek yararımıza olabilir. Tabii bunları ayırt edebilirsek…

Kaynak:
Jennifer Chait, inhabitots